Buồn đi

                                                        Truyện đời vớ vẩn của V.

      …1973…1978-1979-1980… cả nước đói rét.

      V. mới ra trường, lương 53đồng 5 hào 9 xu. Trăm thứ bà dằn phải trang trải, tháng nào cũng nợ bà bán khoai trước cổng cơ quan, nợ tháng trước đè sang tháng sau. Hăng say trong các phong trào của cơ quan, đặc biệt là tìm tòi các cải tiến kĩ thuật, nó được khen nhiều nhưng cái giấy khen chẳng giúp được gì. Nó vẫn đói. Bọn dựa hơi Bố Mẹ tuy đít quần khá hơn, thế mà mặt cũng xanh sao lắm.

       Trí thức khổ kiểu mù mờ.

      V. chui rúc trong một gian 18m2 trên tầng 5 nhà E6-Kim Liên, ở với ba người cùng làm. Tuy nó bé nhưng cũng hay ra phết, bạn bè hay mượn chìa khóa lắm. Nhiều bố lịch sự khi về cho mình vài điếu thuốc vờ bỏ quên.

      Không chấp nhận đói rét. Nó làm mọi thứ việc để mưu sinh. Hết giờ làm việc ở cơ quan là nó lao ra đường phóng như bay, lúc đi Hưng yên chỉnh máy dập đĩa xe đạp, lúc vào Láng chỉnh Cóc dập xích xe, làm rây máy xay bột, toàn làm chui làm lủi cho mấy người làm hàng khi ấy gọi là “lậu”.

      Khi không có việc thì  nó lượn đến các chuy ô hút thuốc ké. Chuy ô là tên gọi mấy đầu mối buôn bán, chạy hàng cấm. Như Chuy ô Cô Mến ở Phùng Hưng thì: Vàng lá, vàng nhẫn, Kim cương, tiền Dolla Mỹ , Yên Nhật, Quần bò Jean, Kingdom, Giấy ảnh. Chuy ô Tiến ở Yết Kiêu (cạnh nhà Cụ Văn Cao) thì chuyên Mác, Curon. Ông Hồng Điếc ở phố Huế ( hình như là Tập thể Văn công ) thì Đồng hồ SK, DK, Giấy ảnh, Đường hóa học 5 cây dừa. Ông Tâm ở Trần Quốc Toản thì chuyên Kim cương, vàng lá Kim chung, Kim Thành.

      Ai cần thì có ngay, nhất là mấy anh, chị sắp sửa được đi nước ngoài. Không kể đi tham quan hay tu nghiệp… đi đâu thì cũng phải vay mượn vài chỉ vàng bán đi kiếm vốn mua USD, Yen, Mac, Đồng hồ SK, DK, Áo lính Mỹ…sang đó bán  kiếm lời rồi mua hàng gửi về. Mà hàng gửi về là lời to.

      Theo đóm ăn tàn, nhiều hôm cũng hay ra phết. Khối chú lơ ngơ vàng không biết bán ở đâu, cứ đeo ở tay mang ra chợ Giời sao được, có mà CA, Thị trường  gô cổ ngay. Không biết truyền tai nhau thế nào mà các bác ở Bộ Vật tư, Bộ Điện than cứ đi đâu là nhờ V. …cho nó chắc!

      Mua cũng nhờ nó, bán cũng nó mà  nhờ. Hàng đi, hàng về trôi chảy lắm. Vậy nên lâu lâu V. lại trúng quả.

      Một buổi tối thứ bảy đầu năm 1980 nó trúng quả “ Soi kim cương ”.

     Nó phởn phơ, tưởng tượng tí nữa ra Nhật Tân sẽ cho mấy thằng bạn Cơ Điện một chầu thịt chó tưng bừng.

      Từ nhà ông Tô H. nhạc sĩ ở con hẻm sâu đường H.H.Thám nó hí hởn tót ngay đến số 1B Đường H.H.Thám tìm thằng H.B.M, không gặp, nó vòng  xe, đạp về Quán sứ kiếm thằng H.M.H. lại không gặp, ngoắt xe về Quang Trung, quẹo vào Hạ Hồi xuyên qua Liên Trì kiếm thằng  H.T. cũng không gặp nốt.

      Đang cơn hưng phấn mà bọn kia trốn đi đâu hết (sau này biết tụi này đi trồng cây si nhà ami), bực mình tiện đây, nó tút thẳng vào cổng nhà cái S. ở phố N.G.Thiều, bấm chuông tính rủ nhóc tì này đi ăn Bánh Trôi nước vậy ( không nhớ ra nhà số mấy, tháng trước thằng H.Thột chỉ đây là nhà cái S.).

      Thực ra nó chỉ kiếm được tí ti, vì xem cho mấy người buôn bán hạt xoàn: giác Cúc hay giác Bí, có bị cưa tâm hay không, nước trong cỡ nào, có ngậm than, có xước hay không?

       Ai mua được thì cho một tí, trẻ thì hôn cho một phát, già thì cho 5-10 đồng thôi.

      Chui vào nhà, chễm chệ ngồi salon, hỏi thăm sức khỏe hai phụ huynh, ông già cái S. trông rất phúc hậu nhìn nó lườm lườm đi lên gác. Bà già S. nhìn nó cười cười nhưng cảnh giác lắm.

      Nó giật mình nhìn lại bộ dạng: tóc dài trùm tai, mặt xanh đít nhái, râu ria lởm chởm, áo lính Comangdo gồ ghề phanh ngực như lính sắp đi càn, chẳng trách các phụ huynh đề phòng là phải.

      S. mang chén nước ra, nhìn nó ngờ ngợ, như nhìn Jăng van Jăng, chẳng nhớ cái ông trông quen quen này là ai, nhưng nói toàn chuyện Cơ điện thì S. cười tươi lắm. Thằng V. lại còn xà vào đống hộp Cao sao vàng mà S. và bà già nó đang dán dán quệt quệt, tích cực làm thêm để tăng thu nhập (Ngày nay có Bộ Trưởng nào được như vậy không?)

      Gỉa vờ mót đái, nó lượn ra WC, nói nhỏ với  cái S. có đi ăn bánh Trôi không? Hôm nay anh mày trúng quả. Con bé dãy nẩy lên như bị điện giật.

      Chẳng ai cùng chia vui có chán không, tiền thì lạo sạo trong túi không yên được.

      Không chịu lùi, nó đạp ngược lên phố Yên ninh rủ hai đứa em Dg. đi ăn chè. Khuya  mới về, bị chị thằng Dg chửi cho một trận.

      Trưa mấy hôm sau đang ngồi ngáp ở quán khoai lang gần cơ quan thì thày Vt. dạy Nga văn đến gặp chia vui. Thày được đi Liên xô ba tháng tu nghiệp. Mừng rỡ, nó tháo cái đồng hồ Seiko cũ đưa thày. Thày chối đây đẩy, không nhận. Nó cứ dúi vào túi áo, cài cúc lại. Thày ứa nước mắt ôm nó.

      Cũng chiều hôm đó họp phòng, cãi nhau như mổ bò. Ông H. Bí thư đảng ủy cơ quan kiêm Phó phòng đang học tại chức, lôi thằng V. ra cạo một mẻ tơi bời vì đầu tóc, tác phong, ăn mặc, làm thêm chỗ nọ chỗ kia. Ông nói đây là lần thứ ba rồi, phê bình cậu này không có chuyển biến. Ông lớn tiếng rằng cả nước khó khăn thì phải chịu chứ không được làm thêm làm bớt gì, như vậy là vi phạm đạo đức, sai đường lối, tiếp tay cho tiểu thương phe phẩy. Kĩ sư có một thân một mình mà không lo liệu được, còn cứ xoay sở cái gì?

      Chị C. cùng phòng nóng tiết nói, anh H. hàng tháng đều phải về quê mang gạo mang mắm của vợ lên, anh biến sân vườn cơ quan thành vườn rau, tưới phân bắc phân chuồng thối um ngạt thở, anh em cắn răng chịu cho rau của anh. Chúng nó thanh niên cơm ăn không đủ, bữa trưa toàn thấy tụ tập quanh bà bán khoai. Anh là Bí thư chả giúp gì được anh em khó khăn mà cứ nói đạo đức, đạo đức vớ vẩn!

      Anh B.Trưởng phòng thì bảo, về chuyên môn và giờ giấc cậu ta tốt, hăng hái tham gia các phong trào của thanh niên cơ quan còn chuyện ngoài giờ phòng không quan tâm. Chi bộ sao lại cứ áp cái tóc của mình vào anh em thanh niên?

      Bác Viện trưởng ngồi dự cứ mỉm cười. Tan họp bác vỗ vai, cho V. điếu thuốc lá bảo hút đi. Nó nhìn bác Viện trưởng hơi lâu như đọc cái gì, rồi rít hơi thuốc thật dài ngửa cổ phà khói tròn tròn nghi ngút lên trên đầu.

      Khó sống quá, nó rời Hà nội, tìm cách đổi đời. Buồn nó đi.

                                                           ***

     Hai mươi năm sau, giữa Sài gòn nó gặp lại thày Vt, hai thày trò ôm ghì lấy nhau cười rạng rỡ.

                                                                       Chuyện Cơ điện lăn lộn với đời-2013.